Het begrip ‘representativiteit’ heeft betrekking op de steekproef van je scriptie-onderzoek. Representativiteit is belangrijk omdat het de mate van generaliseerbaarheid van je onderzoeksresultaten beïnvloedt. De scriptiespecialisten van Studiemeesters leggen de betekenis van representativiteit uit en geven ter verduidelijking een voorbeeld van een niet-representatieve steekproef.
Wat is representativiteit?
Vaak wil je in onderzoek uitspraken doen over een groep mensen. Misschien onderzoek je de wensen en behoeften van mensen die maaltijden thuis laten bezorgen, of houd je een klanttevredenheidsonderzoek onder klanten van een landelijke supermarkt. Het is zelden mogelijk om een populatieonderzoek uit te voeren waarbij je iedereen die tot de doelgroep behoort, interviewt of een vragenlijst in laat vullen. Stel je voor: dat zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat je alle mensen die bij Albert Heijn hun boodschappen doen, zou moeten interviewen!
Het onderzoeken van de hele populatie is gelukkig ook niet nodig. In plaats daarvan selecteer je een aantal mensen uit de populatie en onderzoek je deze groep. Deze kleinere groep mensen vormt je steekproef. Je brengt dan de wensen en behoeften of de tevredenheid van deze kleinere groep in kaart en gaat ervan uit dat de resultaten van deze steekproef geldig zijn voor de hele populatie, oftewel: dat je de resultaten kunt generaliseren. Maar je resultaten zijn alleen generaliseerbaar als je steekproef voldoende representatief is.
‘Representatief’ wil zeggen: in hoeverre vormen de mensen in je steekproef een afspiegeling van de populatie?
Bestaat de doelgroep uit mannen en vrouwen in de leeftijd van 18-65 jaar in alle provincies van Nederland? Dan zal je steekproef ook zowel mannen als vrouwen van diverse leeftijden uit verschillende provincies moeten bevatten, anders is deze niet representatief. Anders gezegd: een representatieve steekproef is “a sample that reflects the population accurately so that it is a microcosm of the population” (Bryman, 2012, p. 187).
Voorbeeld van een niet-representatieve steekproef
Stel, een landelijke supermarkt is de opdrachtgever van je afstudeeronderzoek en je brengt de klanttevredenheid in kaart. Je hebt een mooie online-vragenlijst opgesteld en verspreidt die vragenlijst via Facebook bij je sportvereniging en je studentenvereniging en onder studiegenoten. In korte tijd weet je 384 ingevulde vragenlijsten te verzamelen. Je begint met de data-analyse en plot de socio-demografische variabelen. De staafdiagrammen laten zien dat geslacht gelijk verdeeld is, maar dat de leeftijd varieert van 19 tot 24 jaar en dat 80% van je respondenten in de stad woont waar je studeert. Je steekproef is helaas niet representatief voor leeftijd en woonplaats.
Je kunt daarom op basis van de resultaten van deze steekproef geen geldige uitspraken doen over de klanttevredenheid van alle klanten van de landelijke supermarktketen, want de mening van mensen uit de provincie en de mening van oudere mensen ontbreken in jouw onderzoek. Je steekproefmethode (respondenten selecteren binnen je eigen netwerk via Facebook) heeft gezorgd voor een vertekening in je steekproefsamenstelling, oftewel een sampling bias: “a distortion in the representativeness of the sample that arises when some members of the population (or more precisely the sampling frame) stand little or no chance of being selected for inclusion in the sample” (Bryman, 2012, p. 187).
Wil je op de juiste wijze onderzoek uitvoeren? Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.