Kinge Siljee is de oprichter van Studiemeesters en auteur van het boek Je scriptie de baas. Al eerder publiceerde ze het boek Studieontwijkend gedrag de baas. Kinge is de meest ervaren scriptiebegeleider van Nederland, en daarom wilde ze alle adviezen die ze aan studenten geeft, bundelen in een boek. In dit interview geeft ze alvast enkele tips.
Wat is de beste tip uit het boek voor studenten die een scriptie moeten schrijven?
Oei! Ik heb erg veel tips. Mag ik er ook meerdere geven?
Ja, tuurlijk.
Oké. Mijn eerste tip is: maak je leven scriptieproof. Zorg ervoor dat je scriptie in je leven past, en dat je ook andere activiteiten op de agenda blijft zetten die goed zijn voor je gezondheid en je ontspanning. Maar bedenk wel: je scriptie is je baan. Besteed daar dus voldoende tijd aan. Dat voorkomt dat je aan het einde hele nachten door moet werken om hem af te krijgen.
Gebeurt dat vaak, dat studenten nachten doorwerken?
Ja, vaker dan je denkt. Het is niet fijn om de hele nacht te moeten werken, je gaat dan ook haastige slordigheidsfouten maken. Je hebt geen tijd om je werk na te kijken of om je tabellen nog eens te controleren. Daarnaast is het slecht voor je geestelijke en lichamelijke gezondheid.
Tweede tip?
Mijn tweede tip is dat je vanaf het begin af aan goed in de gaten houdt wat je opleiding van je wil. Kijk eens naar voorbeelden van studenten die een goed cijfer hadden, en kijk naar de boeken en artikelen die je opleiding eerder aan je heeft gegeven. Wat voor soort onderzoek willen ze graag zien? Welke onderwerpen zijn in orde? Je wilt niet weten hoe vaak ik studenten moet begeleiden die voordat ze bij ons kwamen, een nagenoeg complete scriptie in de prullenbak hadden moeten gooien. Doodzonde van je tijd, je moeite én je motivatie.
Heb je nog een laatste, gouden tip?
Ja! Kies een onderwerp en een methode die jij leuk vindt. Je bent er twee, drie, soms wel zes of acht maanden druk mee. Je staat ermee op en je gaat ermee naar bed. Dat betekent dat het een onderwerp moet zijn waarin je je wílt verdiepen. Er zullen in je scriptieproces momenten zijn waarop je alles gaat háten: je onderwerp, de theorie, je methode, je begeleider. Hoe verder je dat moment van je weg kunt schuiven, hoe beter.
Haten? En hoe kom je daar dan weer uit?
Ja, haten. Niemand wordt blij van een verschoven literatuurlijst of een dataset met fouten erin. Als je je in die situatie bevindt, denk dan terug aan wat je hier las. Iedereen heeft dat grote haat-moment. Er valt niks aan te doen. Het beste is om op zo’n moment een kopje koffie te pakken, diep te zuchten en weer vol aan de bak te gaan. Vergelijk het met een verhuizing. Ergens halverwege denk je opeens: “Waar ben ik in vredesnaam aan begonnen?” Maar je zit niet bij de pakken neer; desnoods neem je even een korte rustpauze, maar je gaat door! En als je uiteindelijk klaar bent, kijk je met tevredenheid op de hele onderneming terug.
Is er ook nog iets wat je wilt afraden?
Ja. Je scriptie laten schrijven door iemand anders – dat moet je nooit ofte nimmer doen. Ten eerste is het fraude: het gaat immers om jóúw opleiding en jóúw scriptie, en jij moet dus bewijzen dat je het zelf kunt. Ten tweede is het niet verantwoord; je wilt zelf toch ook niet geholpen worden door een chirurg die niet haar eigen diploma heeft verdiend, of een taxichauffeur die een ander zijn rijexamen heeft laten doen? En bedenk ten slotte hoe verschrikkelijk trots jij op jezelf zult zijn als je je zelfgeschreven scriptie af hebt. Zoek hulp, maar wel de juiste; laat dus nooit een ander je werk doen, hoe wanhopig je nu ook bent! En laat je niet afschrikken: ook de meest wanhopige mensen heb ik weer aan het werk gekregen. Student, jij kunt dit ook!
Hoe komt het dat studenten onder begeleiding wél hun scriptie afmaken, en in hun eentje niet?
Dat verschilt erg van persoon tot persoon. De ene persoon heeft een writer’s block en krijgt geen letter op papier. Die persoon moet je laten zien dat je heus wel kunt schrijven, als je maar een goed plan maakt. Wij leren die studenten hoe je zo’n plan opstelt. Een andere student vindt SPSS moeilijk of weet niet hoe je interviews analyseert. Een volgende student heeft weer last van scriptie-ontwijkend gedrag, enzovoorts.
Heb je die tips weggegeven in je boek?
Ja! De meeste wel. Ik wilde de meest effectieve technieken en methodes toegankelijker maken voor studenten die niet naar begeleiding kunnen komen, bijvoorbeeld omdat Studiemeesters voor hen te ver weg is. Dit boek geeft toegang tot technieken waar alle studenten iets aan hebben.
Er zijn al veel scriptieboeken. Wat maakt dit boek anders?
Dit boek is heel concreet. Het begint niet met een ingewikkelde uitleg over de filosofie van het weten, maar het legt stapsgewijs uit hoe je de scriptie schrijft die jij wilt inleveren. Het begint met het scriptieproof maken van je leven en het eindigt met de verdediging van je scriptie. Alle tussenliggende stappen staan zo opgesomd dat je ze alleen nog maar hoeft uit te voeren. Daarnaast heb ik geprobeerd zo veel mogelijk overzichten te geven en zo min mogelijk uit te weiden in breedsprakige teksten.
Heb je daar een voorbeeld van?
Ja hoor! Ik geef in het boek bijvoorbeeld een overzicht van mogelijke scriptiebegeleiders die je kunt hebben en wat je kunt doen aan problemen die je hebt met je begeleider:
Trage Tom reageert nooit op e-mails, tenzij je een reminder stuurt. Hij doet gerust vier weken over het beantwoorden van een vraag, maar hij staat er wel op dat jij alle deadlines haalt.
Problemen die je kunt krijgen: Je loopt kans om je deadlines allemaal te missen. De meeste opleidingen geven je gek genoeg helemaal geen uitstel als je last hebt van een Trage Tom, zelfs al is al jaren bekend dat dit monstertje rondloopt op de instelling.
Wat je moet doen: Niet wachten op antwoord op je vragen. Stuur hem stukken op zonder vragen maar met mededelingen: “Ik heb hoofdstuk 2 in drie delen opgedeeld. Als het anders moet, hoor ik dat graag van u.” Dit is geen garantie dat hij het uiteindelijk goedkeurt, maar het maakt de kans dat hij niet terugkrabbelt wel groter.
Flip-flap Floris wisselt steeds van mening over wat je moet doen. Bij de eerste bijeenkomst staat hij erop dat je een bepaald boek invoegt in je theoretisch kader, maar een week later moet het er weer uit.
Problemen die je kunt krijgen: Je loopt het risico om helemaal verward te raken in zelftwijfel. Wie zegt dat de volgende keuze die je maakt, wél goed is? Wie zegt dat je niet weer onverwachts alles moet veranderen? Niks heeft zin, want je weet toch niet of het goed is, dus alles wordt willekeurig.
Wat je moet doen: Mail Flip-flap Floris na elke meeting een puntenlijst van zijn feedback, en zo concreet mogelijk. “Ik moet het boek van Kendiar invoegen in paragraaf 2.2”, bijvoorbeeld. Eindig met: “Ik hoor het graag als ik u verkeerd heb begrepen.”
Wazige Wanda is het type verstrooide professor. Hartstikke aardig, maar ze geeft nooit concrete feedback. Ze blijft enthousiast artikelen noemen die je zou kunnen lezen, maar je weet nooit of het nou verplicht is.
Problemen die je kunt krijgen: Je hele scriptieproces kan blijven hangen in de oriëntatiefase. Je blijft maar lezen en lezen, je scriptie verliest focus en afbakening, en op een gegeven moment weet je van voren niet meer waar je onderwerp van achteren begint.
Wat je moet doen: Neem controle over het proces en stel gerichte vragen. “Hierbij mijn conceptueel model met onderbouwing. Heb ik voldoende artikelen gebruikt?” Zo voorkom je dat ze je weer als een vakidioot zijpaadjes in stuurt.
Patricia Precies heeft altijd je stukken gelezen. En nog een keer gelezen. En ze wijst je er met hetzelfde gemak op dat je hoofdvraag niet deugt en dat je twee spaties achter elkaar hebt staan in de derde bijlage, achterin. Je krijgt documenten terug die zo bol staan van de opmerkingen dat Word een extra kolom invoegt, speciaal voor Patricia Precies.
Problemen die je kunt krijgen: Dit is uiterst inefficiënt. Ze is als iemand die een huis laat bouwen en tegelijkertijd kritiek heeft op het fundament en op de afwerking van de verf in de nok. Hierdoor werk je niet netjes vanuit de hoofdzaken naar de details toe, maar verbeter je teksten die je misschien later toch moet slopen.
Wat je moet doen: Patricia Precies kun je niet veranderen, maar je kunt wel voor jezelf haar feedback structureren. Kijk naar de zee van opmerkingen in de tekst, en negeer alle opmerkingen die over spelling en je bronnen gaan. Let daarbij op de hoofdvraag: heeft ze daar inhoudelijke kritiek op? En op je deelvragen? Dan kun je daar het best mee beginnen. Vraag haar desnoods mondeling om toelichting.
Laatdunkende Lars geeft je het gevoel dat je een domme sufferd bent. Hij reageert op je vragen en opmerkingen soms enkel met “???” in de kantlijn, of op zo’n geïrriteerde toon dat je niet weet waar je moet beginnen om dit goed te maken.
Problemen die je kunt krijgen: Het is heel slecht voor je zelfvertrouwen als je nooit iets maakt wat goed genoeg is. Je gaat jezelf waardeloos voelen, en het hele plezier in je scriptie verdwijnt. Je durft Laatdunkende Lars ook niet meer te benaderen voor vragen.
Wat je moet doen: Wat je kunt doen, is een docent, vriend of familielid vinden die verstand van zaken heeft, maar je niet behandelt alsof hij je heeft aangetroffen onder zijn schoenzool na een dag wandelen. Iemand die je uitlegt wat je moet weten. Het helpt om hierbij te blijven beseffen dat Laatdunkende Lars maar een paar maanden in jouw leven is, en hijzelf zijn hele leven bij zichzelf moet zijn. Eigenlijk heb je dus geluk gehad.
Last-minute Lizzie vergeet je helemaal. Ze heeft een afspraak met je, en ze gaat ter plekke het stuk printen en lezen, terwijl je het vorige week al had gestuurd. Of ze komt helemaal niet opdagen, ze belt af, ze zit in het buitenland. Ze vergeet je naam, je onderwerp, en ze komt telkens met advies waar je niks aan hebt, want ze weet totaal niet waar je mee bezig bent.
Problemen die je kunt krijgen: Van Last-minute Lizzie kun je behoorlijk gefrustreerd raken: jij doet al die moeite om haar stukken te sturen en om feedback te vragen, maar zij behandelt je als een toevallige passant in de bus. Je krijgt geen zinnige feedback, en het risico bestaat dat ze de dag voor de deadline – als ze er eens wél de tijd voor pakt – ineens met fundamentele kritiek komt.
Wat je moet doen: Helaas, je bent op jezelf aangewezen. Je zou kunnen proberen de volgende keer dat ze zelf zegt dat ze het te druk heeft, aan te bieden: “Ja, ik kan me voorstellen dat je niet op mijn constante vragen zit te wachten. Wil je anders dat ik een andere begeleider vraag om te helpen?” Als dat niet lukt, kun je het beste andere scripties die zij heeft goedgekeurd bestuderen – het geeft je een beeld van wat ze van je verwacht qua opbouw en methodes.
Is de stijl van je hele boek zo…zo ironisch?
(Lacht) Je zoekt het woord ‘lichtvoetig’, hoop ik. Ja, het is wel op luchtige toon geschreven. De artikelen die je moet lezen voor je scriptie zijn vaak al plechtig genoeg van toon. Er valt ook wel wat te lachen in deze lijdensweg. Maar ja, daar moet je wel van houden.
Nieuwsgierig geworden? Bestel het boek Je scriptie de baas van Kinge Siljee bij de boekhandel, koop je exemplaar bij een vestiging van Studiemeesters, of bestel het online bij Amsterdam University Press.
Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!