Hoe bereid je een tentamen goed voor? Wat is nu de beste manier om voor een tentamen te leren? De specialisten van Studiemeesters geven je de beste tentamentips.
Of het nu gaat om open boektentamens of multipele choicetentamens, het enkel lezen van de stof geen effectieve techniek om tentamens voor te bereiden. Beter is het om actief met de stof bezig te zijn, en de allerbeste aanpak is jezelf vragen te stellen (en deze te beantwoorden natuurlijk!). Dat klinkt simpel, maar jij bent toch geen docent? Dus hoe stel je nou de juiste vragen op? En wat doe je er vervolgens mee?
Stap 1: Onderzoek wat er van je wordt verwacht
Het is belangrijk om te achterhalen wat jouw docent van je verwacht op het tentamen. Doe dit helemaal in het begin van de cursus: dan focus je direct op de juiste kennis en vaardigheden, en bespaar je jezelf veel tijd!
Bekijk daartoe eerst de vorm van het tentamen. Zijn het open vragen of is het multiple choice? Is het een essay, gaat het om casusvragen, is het een openboektentamen of misschien een ‘take-home exam’? De vorm van een tentamen bepaalt hoe je de stof moet kennen. Bij een openboektentamen hoef je bijvoorbeeld geen feiten te stampen, maar moet je werken aan een goed begrip van de stof en aan het leggen van verbanden tussen de onderdelen. Bij een casus moet je de theorie goed kunnen toepassen. Bij open vragen of essays zul je goed moeten kunnen onderbouwen.
Onderzoek vervolgens welk type vragen er op een tentamen gesteld worden. Hiervoor zijn proeftentamens het meest geschikt. Zijn deze niet voorhanden, vraag dan je docent om voorbeeldvragen. Ga na of de vragen in de collegesheets of de oefenopgaven in het boek representatief zijn. Analyseer de vragen goed: vraagt je docent vooral om feiten of is het meer een overzichtstentamen waarin je verbanden moet kunnen leggen tussen de onderdelen? Krijg je voorbeelden waarop je theorie moet toepassen? Moet je uitleggen hoe de modellen werken? Afhankelijk daarvan kun je je gaan focussen op een bepaald type kennis.
Stap 2: Maak je vragen
Nu je weet wat in grote lijnen belangrijk is, leef je je in de rol van jouw docent in: welke vragen zou je concreet stellen om deze kennis te toetsen? Schrijf de vragen op, en apart hiervan ook de juiste antwoorden. Maak bijvoorbeeld flashcards en zet de vraag op de ene kant en het antwoord op de andere kant. Bedenk bij multiplechoicetentamens ook een paar verkeerde antwoorden en instinkers. Ter inspiratie volgen hieronder voor diverse typen kennis voorbeeldvragen.
Feitenkennis:
Dit is voor het betere stampwerk: je moet kunnen navertellen ‘wat het is’ of ‘wat er gebeurd is’. Je kan daartoe beweringen simpelweg omdraaien tot een vraag:
• Wat is…?
• Wanneer…?
• Waar…?
• Met wie…?
Begrip:
Om een beter beeld te krijgen van de werking van een bepaald mechanisme of een theorie stel je jezelf vragen als:
• Hoe werkt…?
• Wat zijn de oorzaken van…?
• Waarom is dit zo?
• Wat zijn de gevolgen van…?
• Welke bewijzen zijn er voor…?
Toepassen:
Soms moet je de stof kunnen toepassen; je krijgt dan bijvoorbeeld een casus voorgelegd. Het is belangrijk om daar goed mee te oefenen. Overigens: ook als je geen toepassingsvragen op het tentamen krijgt, kan het werken met casussen en voorbeelden je helpen om heel droge stof beter te onthouden: daarmee komt de stof tot leven. Als je geen concrete voorbeelden hebt, mag je ook best je fantasie gebruiken! Gebruik voorbeelden die jou aanspreken en die goed blijven hangen. Hulpvragen zijn:
• Wat is een voorbeeld van…?
• In welke situatie komt dit van pas, en hoe?
• Wat zouden in deze situatie de voordelen en nadelen zijn van…?
• Heb ik zelf zoiets meegemaakt? Herken ik dit in mijn dagelijks leven?
• Hoe zou dit er in de praktijk uit kunnen zien?
Structuur en overzicht, verbanden leggen
Vaak is hetgeen je moet leren aanvankelijk een grote en onoverzichtelijke hoeveelheid informatie. Een goede manier om alles te onthouden is het aanbrengen van structuur en overzicht. Als je eenmaal een ‘kapstok’ hebt, kun je daarin alle losse onderdelen plaatsen en zul je ze beter onthouden. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een mindmap. Bovendien komt het vaak voor dat je op een tentamen verschillende theorieën moet kunnen vergelijken en evalueren. Daartoe helpen de volgende vragen:
• Wat hebben deze twee zaken met elkaar te maken?
• Hoe staat dit deel van de stof in relatie tot het vorige?
• Waarin zeggen ze hetzelfde?
• Waarin verschillen ze?
• Welke is beter en waarom?
Stap 3: Oefen
Dit opstellen van vragen was op zichzelf al een goede manier om de stof beter te begrijpen, te plaatsen en te onthouden. Bovendien heb je nu een mooie set tentamenvragen met antwoorden. Ga daar vervolgens ook echt mee oefenen: zo beklijft de informatie beter en krijg je inzicht in welke onderdelen je al wel, en welke je nog niet goed beheerst.
Overhoor jezelf bijvoorbeeld wekelijks. Beantwoord dan steeds zonder te spieken jouw zelfgemaakte vragen, controleer je antwoorden en herhaal vragen die je moeilijk vond.
Stap 4: Deel
Deel jouw vragen met medestudenten en stimuleer hen om ook hun vragen met jou te delen. Zo creëren jullie samen een mooie verzameling oefenvragen, en kunnen jullie elkaar overhoren.
Stap 5: Simuleer
Oefen in de periode voor het tentamen nog eens extra. Boots daartoe de tentamensituatie geheel na. Kies dus uit jouw volledige set willekeurig een aantal vragen uit, haal je boeken van tafel, zet je wekker op bijvoorbeeld anderhalf uur, schrijf je antwoorden volledig uit, en kijk na afloop als een ware docent jouw tentamen na.
Kortom: kruip in de huid van je docent en vraag jezelf een weg door de stof!
Met de juiste aanpak presteer je veel beter op tentamens. Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.